Nieuwbouw van duurzame woonwijken staat in veel gemeentes hoog op de agenda. Gezien het voortdurende woningtekort. Merosch adviseert gemeentes en provincies bij het vaststellen van duurzaamheidsambities voor nieuwbouwlocaties, maar zit ook geregeld aan de andere kant van de tafel, als duurzaamheidsadviseur in een tenderteam. In opdracht van projectontwikkelaars of architecten zorgen we dat de duurzaamheidsambities op een goede manier landen in een plan voor woningbouw. Om hopelijk tot een winnende inschrijving te komen.

Binnen Merosch houd ik mij binnen ons tenderteam nu zo’n 3,5 jaar bezig met dit soort tenders; onlangs rondde ik mijn 25e tender af. Een mooi moment om de balans op te maken en de vraag te stellen: welke lessen kunnen we trekken uit de manier waarop een tender voor woningbouw wordt uitgeschreven? Welke ambities leiden tot welke prestaties en hoe kunnen beloftes worden gewaarborgd? 3 aanbevelingen.

1. Beloon maximale inzet op duurzaamheid

Soms is bij voorbaat duidelijk dat een maximale score op duurzaamheid niet mogelijk is. Bijvoorbeeld bij een binnenstedelijke ontwikkeling van een gebied in het midden van het land, waar een inschrijver de volle punten kreeg wanneer de MPG-score (MilieuPrestatie Gebouw) van de gebouwen lager dan 0,5 en de BENG 3-prestatie 100% was. Waarschijnlijk realiseerde de uitschrijver zich niet dat deze 2 wensen niet verenigbaar zijn (zie ook de blog van mijn collega Menno), zonnepanelen scoren immers zeer slecht in de MPG, omdat deze nog niet getoetst zijn op de impact op het milieu gedurende de levenscyclus. In mijn ogen werkt een dergelijke uitvraag onhaalbare beloftes in de hand. Het is beter om realistische plannen van ambitieuze projectontwikkelaars te belonen.

2. Definieer heldere ambities in plaats van gestapelde ambities

Hieruit voortkomend merk ik dat een grotere optelsom aan ambities niet leidt tot een groter resultaat. Integendeel: wanneer ambities worden gestapeld, ligt een ‘net-niet’ plan op de loer. Bijvoorbeeld in een tender voor een nieuwe woonwijk in Noord-Brabant, waar een vinklijstje werd aangeleverd met aantallen te realiseren nestvoorzieningen. Niet iedere maatregel werkt echter overal: een lukraak geplaatst nestkastje of bijenhotel maakt een plan niet meteen natuurinclusief. Geef daarom richting als gemeente, kies een thema en zet daarop in. Welke kansen of aandachtspunten zijn er vanuit de locatie of omgeving? Is het, gezien het bodemtype of de aanwezigheid van oppervlaktewater, realistisch en nodig om een stevige eis t.a.v. hemelwaterinfiltratie neer te leggen? Liever houtbouw of Nul-Op-de-Meter?

3. Vergeet de toekomstige bewoners niet

Uiteindelijk is het voornaamste doel van een dergelijke nieuwbouwontwikkeling het huisvesten van mensen. Dat daarmee de plaatselijke biodiversiteit kan worden vergroot en meer lokale energie kan worden opgewekt op de daken van de nieuwe huizen is natuurlijk fantastisch en ook belangrijk, maar wel bijvangst. Daarom is het verbazingwekkend dat de gebruiksfase vaak geen rol speelt in de tender. Terwijl die duurzame woonwijk gebaat is bij mensen die hun:

• energieverbruik monitoren
• tuin zo min mogelijk verharden
• installaties op de juiste manier gebruiken
• producten liever uitruilen of lenen dan zelf aanschaffen

Zorg dus dat hier in de tenderfase een plan voor wordt opgesteld, zodat de wijk uiteindelijk wordt bewoond door duurzame ambassadeurs in plaats van ‘woonconsumenten’.

Auteur: Runa Lentz | r.lentz@merosch.nl

Neem gerust contact op met ons tenderteam voor meer informatie via info@merosch.nl of via onderstaande contactpersonen