Wat bepaalt onze temperatuurbeleving?

Onze temperatuurbeleving kan worden weergegeven in de gevoelstemperatuur (PET). Bij een gevoelstemperatuur van 18 tot 23 graden voelen wij mensen ons doorgaans comfortabel. Daaronder krijgen we het koud, terwijl daarboven hittestress om de hoek komt kijken. Iedereen herkent wel dat het bij een luchttemperatuur van 15 graden, een stevige wind en bewolking veel kouder kan aanvoelen dan wanneer je bij 10 graden en windstilte in de zon loopt. Bij het bepalen van de gevoelstemperatuur spelen dus meerdere factoren een rol. We zetten de belangrijkste op een rij:
• Luchttemperatuur – de temperatuur in de schaduw zoals de thermometer die aangeeft;
• Zonnestraling – of je je in de zon of in de schaduw bevindt;
• Wind – wind zorgt er vaak voor dat het kouder aanvoelt;
• Luchtvochtigheid – bij een hoge luchtvochtigheid verdampt je zweet minder makkelijk, waardoor je het warmer krijgt.

Van deze 4 zijn de luchttemperatuur en zonnestraling het meest bepalend voor de gevoelstemperatuur.

Knoppen om aan te draaien

Gelukkig kunnen we maatregelen nemen om onze leefomgeving zomers koeler te maken. Als je wil voorkomen dat er hittestress optreedt heb je dus twee belangrijke ‘knoppen’ om aan te draaien: de hoeveelheid zonnestraling en de luchttemperatuur.

• Minder zonnestraling → Meer schaduw creëren.
• Lagere luchttemperatuur → Het verlagen van de luchttemperatuur kan vooral indirect, door te zorgen voor meer verdamping en door licht gekleurde materialen te gebruiken die minder warmte vasthouden (voornamelijk op platte daken).

Waarom is hitte vooral in steden een probleem?

Het stedelijk hitte-eiland speelt een grote rol in hittestress:

• Gebouwen en wegen, vaak bestaand uit donkere materialen, absorberen overdag veel warmte en geven die na zonsondergang langzaam af. Hierdoor blijven steden ’s avonds veel warmer dan het buitengebied.
• Inkomende zonnestraling kan ofwel zorgen voor verdamping, ofwel voor opwarming. Water kan verdampen vanuit vijvers, maar ook verdamping vanuit vegetatie levert een belangrijke bijdrage.

De beperkte hoeveelheid groen in steden zorgt ervoor dat er weinig verdamping mogelijk is, wat als gevolg heeft dat er relatief veel zonnestraling beschikbaar is om de stad op te warmen.